Pluktuin: wat kun je doen in september?

Als ik een bos bloemen pluk kijk ik altijd naar de samenstelling als een toneelspel: ik heb hoofdrolspe-lers nodig (grote bloemen zoals dahlia’s, zonnebloemen, rozen of tulpen in het voorjaar), bijrollen (kleinere bloemen zoals korenbloemen, zinnia’s, cosmea) en figuranten (grassen, pluimen en ander groen). Als je de kleuren vervolgens op elkaar afstemt krijg je een boeket uit de tuin dat mooi in balans is. Het schikken van zo’n bos is dan ook helemaal niet zo moeilijk meer omdat de soorten al mooi matchen met elkaar. Vergeet vooral die figuranten niet, die zijn de puntjes op de i en o zo belangrijk!


Karwei heeft allerlei mooie vazen in het assortiment die perfect zijn voor een mooie bos uit de tuin. Zorg voor een wat bredere opening en een goede hoogte van ongeveer 20 cm, dan komen lange stelen goed uit de verf.

De herfst is ook een mooi moment om te kijken naar de conditie van de bodem waar je mee werkt. Deden je planten het goed en zagen ze er gezond uit? Dan was je bodem goed gevoed. Als je planten wat karig bleven wijst dat op een te arme grond. Niet alle eenjarigen willen een rijke bodem overigens, cosmea, korenbloem en zonnebloem heeft veel liever ‘schrale’ grond zonder veel voeding, anders maken ze vooral blad en geen bloemen. De meeste soorten willen wél een lekker gevoede bodem, dus daar gaan we even vanuit.


Dan is er ook nog het probleem van onkruid. De ouderwetse methode van onkruid weg schoffelen is eigenlijk niet heel goed voor de bodem. Je maakt de grond namelijk voortdurend los waardoor het zaad van onkruid soorten juist wakker worden. Door schoffelen krijg je dus méér onkruid.


Met de ‘no dig’ (niet graven) methode voorkom je dat onkruid opkomt en je dus moet schoffelen om het weg te krijgen. Door een laag bruin karton op de bodem te leggen en daar bovenop een dikke laag compost (of bemeste tuinaarde) van 15 centimeter sterft het onkruid in de winter af en verteert het karton. Als je dit in de herfst doet kun je tegen april en mei gewoon weer een gat maken om een plantje er in te zetten, het karton is dan (vrijwel helemaal) weg. Omdat het onkruid geen zaad heeft kunnen maken komt er dus bijna niets meer op en hoef je niet te schoffelen! Dit werkt voornamelijk in de pluktuin en moestuin, niet perse op de stukken waar je vaste planten staan.

Elke bloem maakt zaden aan. Deze kun je oogsten om zelf weer te zaaien! Dit werkt alleen bij de klassieke soorten, niet bij de zogenaamde ‘hybride’ soorten, die zijn zo gekweekt dat je ze niet kunt herkweken.


Om je żaden te oogsten hang je een papieren of stoffen zakje rondom de zaadhoofden. Door te wrijven of schudden vallen de zaden er af. Bij sommige bloemen moet je zelf de zaaddozen open maken. Droog ze daarna op een dienblad een dag of twee op een donkere plek en bewaar ze daarna in een papieren zakje of in een doosje waar geen vocht bij kan. Nog leuker en handiger! Bewaar alle doosjes of zakjes met zaden in een zadenkistje. Deze kan je heel makkelijk zelf maken met het stappenplan van Tanja.

De tuin winterklaar maken is een heel standaard moment aan het einde van de herfst, maar wist je dat dat hartstikke jammer is voor het leven in de tuin? Vogels en insecten hebben heel veel aan ingedroogde planten. Ze verstoppen zich in de holle stegels, eten van de zaden, en gebruiken de restjes voor een nest. Knip alles wat mooi indroogt pas aan het einde van de winter weg, als de bloembollen weer opkomen. Zo blijft er van alles te zien in je tuin en geef je de beestjes een fijn thuis in de koude winter.