Hoe leg ik elektriciteit in de badkamer aan?
Wanneer je een stopcontact wilt aansluiten in de badkamer, controleer je eerst of er een aardlekschakelaar aanwezig is. Voor elektriciteit in de badkamer gelden zeer strenge veiligheidseisen (NEN-1010 normen). Het hangt van de aanwezigheid van deze belangrijke schakelaar af of elektrische installaties, zoals verlichting of een stopcontact geplaatst kunnen worden. Karwei heeft de belangrijkste regels voor je op een rij gezet.
De groepenkast in je huis moet beveiligd zijn met een aardlekschakelaar van 30 milliampère. Deze schakelt de stroom uit bij de minst of geringste stroomlek. Zit er geen aardlekschakelaar in de meterkast? Dan heeft Karwei een helder stappenplan voor je.
Schakel de bijbehorende groep uit en verwijder indien mogelijk tijdelijk de zekering. Zo voorkom je dat een huisgenoot per ongeluk de stroom weer inschakelt. Waarschuw jouw huisgenoten dan ook altijd wanneer je met elektra bezig bent.
Huis zonder een aardlekschakelaar
Is jouw huis niet beveiligd met een aardlekschakelaar? Dan gelden voor de badkamer de volgende eisen:
- Alle waterleidingen en metalen delen van de vloer (Lewisplaten), de badkuip, de douche en de cv moeten afzonderlijk geaard zijn (blanke aardedraad).
- In de badkamer mogen er alleen stopcontacten bevestigd worden op minimaal 60 cm afstand (hemelsbreed) van een kraan.
- Een hooggeplaatste trekschakelaar (voor de wasmachine) is toegestaan, mits deze op 2,5 m hoogte zit en minimaal 60 cm verwijderd is van de badkuip, douche en wastafel.
- Alle lampen moeten waterdicht zijn (minimaal beveiligingswaarde IP65). Ook moet verlichting altijd geaard of dubbel geïsoleerd zijn (klasse III).
- Zwakstroom (12 V, 24 V) halogeenspotjes zijn toegestaan, maar alleen als de transformator zich buiten de badkamer bevindt. 220 V-apparaten (föhn, elektrische kachel, radio of tv) mogen niet in de badkamer worden gebruikt.
Huis met een aardlekschakelaar
In een huis met aardlekschakelaar worden in de badkamer 4 zones onderscheiden:
- zone 0: directe omgeving van het bad en van de douchebak
- zone 1: bij een bad en bij een douchecabine is dit de ruimte boven het bad en boven de douchebak. Bij een douchekop zonder douchecabine is dit een straal van 1,2 m rondom de douchekop
- zone 2: ruimte van 0 tot 60 cm naast het bad of de douchecabine. Bij een douchekop zonder douchecabine is er geen zone 2
- zone 3: ruimte van 60 cm naast het bad of de douchecabine tot 3 meter van het bad of douchecabine
In zone 0 mag zich geen elektrische apparatuur of lamp bevinden. Lampjes (12 V, klasse III) die voldoen aan de IP-norm IPX8 mogen wel.
In zone 1 mogen alleen lampen of apparaten worden gebruikt van maximaal 12 V wisselspanning (klasse III). Deze lampen of elektrische apparatuur moeten voldoen aan beschermingsklasse IPX5. Lampen en apparatuur van 230 V zijn in deze zone verboden.
In zone 2 mag alleen elektrische apparatuur worden gebruikt die minimaal voldoen aan de beschermingsklasse IPX4 en klasse I, II of III.
Zone 3 is het gebied vanaf zone 2 tot 3 meter van douche of bad. In deze zone mag je wel schakelaars en geaarde stopcontacten plaatsen, maar alleen als deze veilig achter een aardlekschakelaar staan. Ook verlichting met een lagere beschermingswaarde (IP-x4) is toegestaan. Wel moeten de lampen van klasse I, II of III zijn. In de rest van de badkamer mag apparatuur (230 V) met randaarde worden gebruikt.
Klasse-aanduiding van badkamerverlichting
Badkamerverlichting heeft verschillende klasse-aanduidingen:
- Klasse I: geaard armatuur (230 V).]
- Klasse II: dubbel geïsoleerd armatuur (230 V).
- Klasse III: extra lage veiligheidsspanning.
- Verder geldt de volgende regel (net als wanneer er geen aardeschakelaar is):
- Alle waterleidingen en metalen delen van de vloer (Lewisplaten), de badkuip, de douche en de cv moeten afzonderlijk geaard zijn met aarddraden.
Een dubbelpolige schakelaar: lampen en stopcontacten in de badkamer worden vaak gekoppeld aan een dubbelpolige schakelaar. Op deze manier kan het hele elektracircuit tussen stopcontact en schakelaar volledig vrij van elektrische stroom worden gemaakt.!
Elektriciteitstips
Als je aan het klussen bent met elektrisch gereedschap, let dan op het volgende:
- Gebruik je elektrisch gereedschap? Rol de kabelhaspel dan helemaal uit. Een opgerold verlengsnoer kan zijn warmte niet kwijt en gaat na verloop van tijd smelten. Hierdoor ontstaan vonken, wat weer kan leiden tot brand.
- Sluit nooit te veel punten aan op dezelfde groep. Als de stop springt, valt alles namelijk tegelijk uit. Bovendien kan dit overbelasting en oververhitting veroorzaken. Sluit apparaten die veel stroom verbruiken, zoals een (vaat)wasmachine, droger of elektrische oven, daarom ieder op een aparte groep aan.
- Als je een elektrisch apparaat even niet nodig hebt, kun je het beste de stekker uit het stopcontact trekken.
