Plaatmatriaal keuzehulp

Bepaal bij de keuze van het plaatmateriaal of deze geschikt is voor de klus die je wilt gaan doen. Zo kun je bepaalde plaatmaterialen heel goed binnen gebruiken, terwijl andere ook geschikt zijn voor buiten of voor in vochtige ruimtes, zoals een badkamer. Laat je keuze ook afhangen van hoe gemakkelijk je het kunt bewerken of kunt afwerken. De bekendste soorten plaatmateriaal zijn multiplex, MDF, spaanplaat, OSB en underlayment. Kenmerkend voor dit materiaal is dat het bestaat uit verlijmde laagjes hout (bijvoorbeeld triplex of multiplex) of uit grove vezels die met lijm samengeperst worden tot een massieve plaat. Maar er zijn nog veel meer soorten plaatmateriaal.

1. Plaatmateriaal voor binnen

Het meeste plaatmateriaal is bedoeld om binnenshuis te gebruiken. Platen voor buitenshuis zijn voorzien van een extra coating en zijn watervast verlijmd zodat ze geen vocht opnemen. Wanneer je plaatmateriaal buiten gebruikt wat daar niet tegen bestand is, zie je al in een korte tijd dat het plaatmateriaal als een spons vocht opneemt. De termen interieur en exterieur worden gebruikt voor de verlijming van plaatmateriaal. Interieur betekent dat de verlijming niet geschikt is voor buitentoepassing, exterieur betekent dat de verlijming vochtbestendig is. Let op: dit wil echter niet zeggen dat het hout tegen vocht bestand is.

Wanneer je gaat klussen binnenshuis heb je veel keuze uit diverse ‘interieur’-plaatmaterialen. Uiteraard kun je voor binnen ook plaatmateriaal gebruiken dat geschikt is voor buiten, maar houd er rekening mee dat de prijzen van buitenmateriaal duurder is door de duurzaamheid van het materiaal. Bekijk hier alle verschillende soorten plaatmateriaal voor binnen:

1a. Spaanplaat

Spaanplaten zijn gemaakt van fijne spaanders en worden vooral gebruikt voor constructieve klussen. Dit plaatmateriaal is relatief goedkoop en eenvoudig te verwerken. Spaanplaat is bijvoorbeeld ideaal bij het maken van meubels. Voor een zelfgebouwd schuifdeursysteem zijn spaanplaten ook erg handig: deze platen zijn al afgewerkt met een mooie, witte toplaag of een houtdesign. Tot slot kun je spaanplaat inzetten als egalisatiemateriaal om de vloer – voor je laminaat of tapijt legt – mooi vlak te krijgen.

Underlayment

Underlayment is een materiaal dat bestaat uit verschillende op elkaar verlijmende houtlagen, waardoor het materiaal sterk is en goed verwerkt kan worden. Met een cirkelzaag is underlayment goed te zagen en kent goede afwerkingsmogelijkheden. Dit materiaal is uitermate geschikt voor het maken van vloer- en dakconstructies in woningen en garages. Underlayment is bij KARWEI verkrijgbaar in twee kwaliteiten: de standaard kwaliteit Underlayment Elliotis(grenenhout) en de topkwaliteit Underlayment Pellos(vurenhout). Pellos is extra vlak en rustig en geeft hierdoor het mooiste eindresultaat. Verder is Pellos altijd voorzien van een tong- en groefverbinding zodat de platen altijd goed op elkaar aansluiten.

OSB

OSB-constructieplaten zijn zeer sterk, licht in gewicht en gaan lang mee, waardoor deze erg geschikt zijn voor vloeren en het maken van wanden en dakconstructies. Een OSB-constructieplaat is gemaakt van verschillende lagen van grove houtspaanders die onderling zijn verbonden met lijm. Deze relatief goedkope plaatsoort is een echte constructieplaat, waarbij er eisen worden gesteld aan de belastbaarheid van het materiaal. Bij het maken van meubels is OSB minder makkelijk te verwerken door de grove structuur. Sommige OSB-platen hebben een tong- en groefverbinding, waardoor je deze makkelijk op elkaar aansluiten.

MDF

MDF is gemakkelijk te bewerken materiaal en zeer geschikt voor het maken van meubels en kasten. MDF is geperst hout, vervaardigd uit houtstof en lijm. Eenvoudig zaag en frees je MDF-platen, waarbij het verstandig is om bij boren de schroefgaten voor te boren om splijten te voorkomen. Doordat MDF-platen glad zijn, kun je deze makkelijk verven. Gebruik hiervoor eerst een speciale MDF-grondverf, zodat de verf goed hecht voor een superglad eindresultaat. Voor vochtige ruimtes kun je de vochtwerende plaat van MDF gebruiken.

Populieren multiplex

Multiplex is een materiaal dat bestaat uit verschillende op elkaar verlijmde houtlagen, waardoor het materiaal sterk is en goed verwerkt kan worden. Deze laagjes kunnen hardhout of zachthout zijn. De hardhouten platen zijn voorzien van een mooie toplaag en zijn daardoor geschikt voor het maken van meubels. De zachthouten multiplex platen, zoals populieren multiplex, zijn ook erg glas om af te werken, maar bevatten wat meer noesten. Populieren multiplex is erg licht is, hierdoor wordt het veel toegepast in de interieurbouw van bijvoorbeeld boten of caravans

Plaatmateriaal voor buiten

Er zijn verschillende platenmaterialen die perfect zijn voor buiten. Erg belangrijk is dat je de exterieur-platen voorziet van een goede voorbehandeling, zodat deze niet door het vocht aangetast kunnen worden. Behandel daarom alle randen van de platen met watervaste rand-sealer of PVAC-lijm en zet daarnaast de platen een paar keer in de grondverf. Hier vind je het plaatmateriaal voor buitengebruik:

Hardhouten multiplex

Het materiaal hardhouten multiplex bestaat uit verschillende op elkaar verlijmde lagen hardhout, waardoor het materiaal sterk is en goed verwerkt kan worden. Dit materiaal is tevens watervast verlijmd, waardoor het vochtwerend is. Je kan het plaatmateriaal gebruiken voor constructieve en decoratieve toepassingen, zoals boeiboorden en gevelbekleding. Het materiaal is geschikt voor zowel binnen als buiten, en hardhouten multiplex kan uitstekend worden afgewerkt met een buitenlak.

Betonplex

Betonplex is een multiplex variant met een kern van vurenhouten of populierenhouten lagen, die verlijmd zijn met een watervaste, kwalitatief hoogwaardige lijm. De epoxy-toplaag vormt een harde en waterdichte afwerking van het hout, waardoor nabehandeling niet nodig is. Alleen de gezaagde randen moeten worden afgewerkt, zodat er geen vocht binnen kan dringen. Betonplex met antislip-laag is speciaal ontwikkeld voor gebruik als vloer in bijvoorbeeld een aanhanger of (paarden)trailer. Wanneer je betonplex wilt lakken is het verstandig om eerst een primer te gebruiken voor een betere hechting.

Compactplaat

Een compactplaat wordt gemaakt door onder hoge druk en hoge temperatuur houtvezels of geïmpregneerd papier en hars samen te persen. Daardoor is dit plaatmateriaal zeer onderhoudsarm en uitermate geschikt voor buiten, zoals voor gootbetimmering en gevelbekleding. Compactplaten zijn eenvoudig te reinigen en ongevoelig voor weersinvloeden zoals temperatuur, uv-straling en vocht. Je kunt compactplaten bevestigen met de bijbehorende plaatschroeven. Omdat compactplaten niet makkelijk te schilderen zijn is dit plaatmateriaal bij KARWEI verkrijgbaar in diverse kleuren.

3. Plaatmateriaal voor wand-, vloer- en dakconstructies

Voor de meer constructieve klussen zoals het maken van wand-, vloer- en dakconstructies heb je de keuze uit de volgende plaatmaterialen: OSB en underplayment.